Periodyk popularnonaukowy CEiE. Ukazujące się nieprzerwanie od 2019 roku czasopismo popularyzujące tematy z obszaru nauk przyrodniczych i medycznych, podnoszące świadomość ekologiczną i skłaniające do refleksji nad zmieniającym się światem.
Misją periodyku jest dostarczanie wiedzy i rozrywki, w przyswajalnych dawkach i wyważonych proporcjach.
Znajdziesz tu ciekawe artykuły, a ponadto wywiady, krzyżówki, wiersze i komiksy. Czasopismo zajmuje niszę w przestrzeni akademickiej. Łączy w sobie uniwersytecki profesjonalizm z werwą popularyzatorską, lekkością i humorem. Idea akademickiego medium zrodziła się na zebraniach nieformalnego stowarzyszenia dziennikarskiego, zrzeszającego wykładowców i studentów z kilku warszawskich uczelni.
Redaktor Naczelny Turboćwieluch Zbigniew Wyżewski
"Turboćwieluch" to czasopismo o szerokiej tematyce. Liczymy na to, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Zdradzamy kulisy pracy polskich naukowców. Piszemy dużo o przyrodzie i jej mechanizmach. Dowiadujemy się, czy komar azjatycki zagraża Europie. Oceniamy zagrożenie i sprawdzamy, czy warto chować się pod łóżkiem. Zaglądamy do warszawskiego zoo i opowiadamy o jego osobliwych mieszkańcach. Myśląc o ptakach, podziwiamy ich upierzenie, komentujemy technikę lotu i umiejętności wokalno-taneczne.
W jednym z numerów poznajemy ich układ odpornościowy. Tymczasem złodzieje okradają polskie lasy. W sukurs bezradnym leśnikom pospiesza dzielna polska genetyczka. „To kradzione drewno, ale czy na pewno?” – wywiad z prof. Justyną Nowakowską pozwoli nam odpowiedzieć na zadane pytanie. Wiemy, jak ważne są wieści z szerokiego świata. Nie zamierzamy niczego przemilczać - otwarcie piszemy o tym, co się wydarzyło w Kalibulu. Rozmawiamy z Dorotą Parczewską o pracy w liniach lotniczych arabskiego księcia.
Nie ograniczamy się do artykułów i wywiadów. Znajdziesz tu również wiersze, krzyżówki, komiksy i cenne porady.
Turboćwieluch Numer 1:
Gdzie są i do czego służą białkowe anteny w ludzkim ciele? Dlaczego przeciwciała mają ramiona i nóżki? W jaki sposób działają nasze mechanizmy immunologiczne? Dowiesz się tego z artykułu „O odporności dla opornych”. By wzmocnić organizm, warto się zakochać. Dla osób poszukujących miłości mamy dobrą wiadomość: z poradnika „Kreatywne umizgi” nauczysz się efektywnej autoprezentacji. Dowiesz się, jak rozpocząć rozmowę z kobietą, aby zapaść jej w pamięć i zyskać jej sympatię. W tym numerze poznasz również „Rezolutnego Poldka ze wsi” i przeczytasz wywiad z Dorotą Parczewską – „Obsługiwałam arabskiego księcia”.
Turboćwieluch Numer 2:
Myśląc o ptakach, zazwyczaj podziwiamy ich upierzenie, komentujemy technikę lotu i umiejętności taneczne. W tym numerze poznasz ich układ odpornościowy. Czy wiesz, że ptasie grasica jest większa od ludzkiej i ma aż siedem lub osiem płatów po każdej stronie szyi?
Turboćwieluch Numer 3:
Czy komar azjatycki zagraża Europie? Dokuczliwy owad jest wektorem wirusa Gorączki Zachodniego Nilu. Oceniamy zagrożenie i sprawdzamy, czy warto chować się pod łóżkiem. Poza tym, zaglądamy do warszawskiego zoo i opowiadamy o jego osobliwych mieszkańcach. Wiemy również, jak ważne są wieści z szerokiego świata: nie zamierzamy niczego przemilczać - otwarcie piszemy o tym, co się wydarzyło w Kalibulu.
Turboćwieluch Numer 4:
Złodzieje okradają polskie lasy. W sukurs bezradnym leśnikom pospiesza dzielna polska genetyczka. „To kradzione drewno, ale czy na pewno?” – wywiad z prof. Justyną Nowakowską pozwoli nam odpowiedzieć na zadane pytanie. Przygotowaliśmy także coś dla osób, które w sezonie jesienno-zimowym chciałyby ustrzec się grypy - wyciągi z roślin leczniczych jako skuteczny oręż do walki z zachorowaniami.
Turboćwieluch Numer 5:
Sztuka sakralna może posłużyć za ilustrację chrześcijańskiej wizji przyrody. Wystarczy tylko umiejętnie ją zinterpretować. Ks. prof. Ryszard Sadowski odkrywa przed nami tajemnice Jeźdźca z Bambergu. A skoro już piszemy o wierzchowcach... Czy wiesz, jak zapanować nad półtonowym ogierem, nie używając rąk? Behawiorystka koni, Anna Ciesielska, zdradza kulisy swojej pracy. Ponadto w tym numerze: zestaw pomocnych, życiowych porad dla kobiet (może uda Ci się którąś wykorzystać?). A dla tych, którzy nie boją się wyzwań – krzyżówka Miasta świata
(rozwiązujesz na własną odpowiedzialność!).
Pierwsze inspiracje i twórcze porywy ku powołaniu niezależnego czasopisma popularnonaukowego pojawiły się jeszcze w 2008 roku. W przestrzeni akademickiej toczyły się wówczas dyskusje nad misją mediów w formowaniu człowieka. Pomimo różnic w światopoglądach i rozbieżności w upodobaniach, adwersarze zasadniczo podzielali przekonanie, że lektura gazet i czasopism pozostawia pewien ślad w ludzkim umyśle. Dziennikarskie pióro jest jak dłuto: wykuwa nie tylko raporty, felietony i eseje, ale także... rzeźbi czytelników, nadając wyraziste szlify i kontury ich poglądom. Nawiązując relacje ze słowem pisanym, ulegamy nieodwracalnym przemianom. Błędy i uchybienia w artykule zawsze można poprawić lub opatrzyć erratą – wyświetlone na monitorze lub przelane na papier wraz z tekstem, są bowiem zdane na łaskę korektorów (i redaktorów merytorycznych). Gdy już jednak, wychynąwszy na światło dzienne, utrwalą się w myślach, poglądach i postawach czytelników, nie sposób ich tak łatwo skorygować. Odbiorca staje się żywym repozytorium czasopism, które przeczytał i zinternalizował. Jakość tych periodyków to zatem sprawa najwyższej wagi.
Do takich właśnie wniosków doprowadziły dyskusje prowadzone w uniwersyteckich aulach przez członków społeczności akademickiej: studentów i wykładowców. Pojawiały się krytyczne głosy na temat ówczesnej prasy uczelnianej. Niektórym pozycjom zarzucano, że szerzą bezrefleksyjny korporacjonizm i instrumentalizują studenta; innym, że propagują hedonizm i dla odmiany demoralizują biednego żaka. Niektórzy dyskutanci podpisywali się pod tymi zarzutami lewą, prawą i środkową ręką, inni uważali je za wyolbrzymione – równocześnie jednak wszyscy bez wyjątku zgadzali się w jednym względzie: odpowiedzią na niezaspokojone potrzeby młodych ludzi powinna być nowa inicjatywa prasowa. Niezależna, przyjazna studentowi, wzbogacająca go uprzystępnioną wiedzą naukową i wprawiająca w dobry nastrój porcją bezpretensjonalnej rozrywki. Czegoś takiego brakowało na akademickim rynku wydawnictw ciągłych!
Na przestrzeni dekady luźny krąg rozmówców scalił się w koło dyskusyjne, a następnie przerodził w nieformalne stowarzyszenie dziennikarzy. Należeli do niego studenci i wykładowcy z pięciu warszawskich uczelni: SGGW, UKSW, UW, PJATK i SWPS. Na spotkaniach stowarzyszenia prowadzono rozmowy o kondycji i perspektywach współczesnej prasy akademickiej. Zastanawiano się, jak omawiane idee wprowadzić w czyn. Ostatecznie Zbigniew Wyżewski, obecny Redaktor Naczelny periodyku, a ówczesny pracownik Katedry Biochemii dawnego Wydziału Rolnictwa i Biologii SGGW, zaproponował utworzenie niezależnego czasopisma. Miało ono urzeczywistniać ideę, o której rozprawiano z zapałem przez dziesięć ostatnich lat.
Źródeł inspiracji szukano w przyrodzie. Redaktor Wyżewski, podobnie jak kilkoro innych członków stowarzyszenia, lubił słuchać śpiewu ptaków. Uznanie dla pierzastych muzyków umocniło ich w przekonaniu, że inicjatywa powinna być niezależna. Ptak to symbol wolności – i między innymi ze względu na powyższą konotację znalazł się na okładce pisma.
Idea nietuzinkowego periodyku kiełkowa długo. Z czasem jednak wykrystalizowała się i nabrała ostrości. Ostatecznie, jesienią 2019 roku, przybrała postać pierwszego numeru. Redaktor Wyżewski zakończył pracę w SGGW i zatrudnił się w Instytucie Nauk Biologicznych (INB) UKSW, gdzie kontynuował wydawanie czasopisma, publikując kolejne trzy numery. W 2022 r., na prośbę dyrektora INB, stanowisko Zastępcy Redaktora Naczelnego objął Paweł Boniecki. Rozszerzona została misja periodyku: obok popularyzacji nauki i dostarczania rozrywki, zadaniem czasopisma jest kształtowanie postaw proekologicznych wśród młodzieży.
Na stronie znajdą Państwo wszystkie dotychczasowe numery. Ufamy, że każdy czytelnik wyłowi stąd coś, co go zaciekawi, zaintryguje lub rozbawi. Życzymy miłej lektury!
Kolejny numer czasopisma planujemy wydać w w czwartym kwartale 2023 roku.
Znajdą się w nim teksty, które zwalą Cię z nóg lub wbiją Cię w fotel - w zależności od tego, gdzie i w jakiej pozycji będziesz je czytał!
Periodyk popularnonaukowy "Turboćwieluch". Przyświeca nam misja szerzenia i uprzystępniania wiedzy. Dbamy o wysoki poziom naukowy naszych artykułów, a równocześnie o ich zrozumiałość - dokładamy starań, aby te dwie zalety się nie wykluczały, lecz przeciwnie, uzupełniały się w perspektywie zadania, jakie sobie stawiamy.
Centrum Ekologii i Ekofilozofii
ul. Wóycickiego 1/3, 01-938 Warszawa
budynek 24, pokój 414
(+48) 22 380 96 69
Zbigniew Wyżewski – z wykształcenia biolog i filozof, z zamiłowania – dziennikarz;
Paweł Boniecki – absolwent Wydziału Biologii UW, sędzia kynologiczny ZKwP i członek Towarzystwa Etologicznego;
Paulina Obrzud – pochodząca z legendarnej Muszyny absolwentka WFCh UKSW na kierunku Ochrona Środowiska.
Jan Sandner - wspiera redakcję w stosowaniu nowoczesnej technologii internetowej która jest motorem prawdy.