Laboratorium geologiczno-hydrologiczne i GIS
Laboratorium geologiczno-hydrologiczne i GIS wchodziło w skład Zakładu Modelowania i Waloryzacji Środowiska w ramach Katedry Przyrodniczych Podstaw Ochrony Środowiska. Obecnie znajduje się w CEiE.
Kierownikiem laboratorium jest dr Jan Sandner.
Nasza misja
Misją laboratorium geologiczno-hydrologicznego i GIS jest prawidłowa interpretacja rzeczywistości przyrodniczej, która nie da się sprowadzić jedynie do sumy ich części, ponieważ podlega ona ciągłej ewolucji, w której toku wyłaniają się coraz to nowe całości. Umiejętność monitorowania cyfrowego, tych swoistych procesów synergistycznych w ujęciu holistycznym jest kluczem w prawidłowej interpretacji rzeczywistości przyrodniczej. Pod pojęciem prawidłowej interpretacji danych źródłowych kryje się szereg procesów przyrodniczych, które najpierw muszą zostać opisane, a następnie odpowiednio zinterpretowane. Prawidłowa ich interpretacja jest kluczem do zrównoważonego zarządzania zasobami środowiska i wszystkimi innymi pochodnymi działaniami, które sprowadzają się do kreowania strategii rozwoju kraju na wszystkich jego szczeblach.
Oferty Badawczo-Naukowe
oraz EdukacyjneOferta laboratorium geologiczno-hydrologiczne i GIS
Projekty Edukacyjne
Przykład ProjektuLaboratorium geologiczno-hydrologiczne i GIS
Podstawowe zadania
- Projektowanie oraz tworzenie baz danych dla procesów hydrologicznych.
- Metody analiz danych przestrzennych warstwowych (nadawanie wag wybranym parametrom środowiskowym).
- Inwentaryzacja przestrzenna danych w zakresie nauk o przyrodniczych.
- Metody IT w procesie udostępniania danych ocen stanu degradacji środowiska.
- Monitoring środowiska przyrodniczego wraz z metodyką waloryzacji.
- Zarządzanie środowiskiem w oparciu o wybrane narzędzia systemów IT.
- Wykorzystanie technik 3D do tworzenia wirtualnych obiektów środowiskowych.
Zaawansowane zadania
- Tworzenie holistycznych modeli stanu środowiska przyrodniczego.
- Tworzenie prognoz dla wystąpienia ryzyka katastrof środowiskowych.
- Konstruowanie interaktywnych wieloplatformowych systemów zarządzania informacją (Laboratory Information Management System – LIMS) dla laboratoriów nauk przyrodniczych (Life Sciences).
- Modelowanie prognoz dla zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym.
- Konstruowanie wzorcowych modeli dla sytuacji kryzysowych, uwzględniających interakcyjność procesów środowiskowych.
Kierunki edukacji
Laboratorium geologiczno-hydrologiczne i GIS jest odpowiedzialne za realizację programu edukacji w zakresie przedmiotów: nauk o Ziemi (geologia, geomorfologia, hydrologia i gospodarowanie wodą, meteorologia i klimatologia), waloryzacji gleb, metody wyceny i parametryzacji środowiska przyrodniczego, podstaw nauk o Ziemi w procesie regionalizacji i waloryzacji środowiska przyrodniczego, technik informatycznych w zakresie gromadzenia i monitorowanie danych o środowisku naturalnym.
W ramach tych przedmiotów są prowadzone całoroczne wykłady oraz warsztaty w laboratorium oraz zajęcia terenowe. Z hydrologii prowadzone są zajęcia terenowe np. w oczyszczalni ścieków oraz badawczo-terenowe w oparciu o przenośny sprzęt pomiarowo – laboratoryjny.
Program wykładów oraz warsztatów w zakresie nauk o Ziemi jest ukierunkowany na zasady gromadzenia oraz udostępniania złożonych danych o środowisku przyrodniczym do celów planistycznych (plany miejscowego zagospodarowania, mapy geośrodowiskowe, strategie rozwoju gmin itp.) oraz zarządzania środowiskiem przyrodniczym zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Programy edukacyjne
Przyrodnicze projekty edukacyjne, stanowią jedno z najważniejszych zadań, jakie stawiane są przed grupą przedmiotów realizowanych przez Laboratorium geologiczno-hydrologiczne i GIS. Przykładowe tematy oraz treści merytoryczne.
W ramach wykładu przekazywana jest wiedza z grupy przedmiotów nauk geograficznych pt. Metody wyceny i parametryzacji środowiska przyrodniczego. Główny nacisk merytoryczny, położony jest na studia w zakresie rozumienia procesów środowiskowych mających wpływ na ocenę stanu środowiska. Wiedza ta powinna, pomóc absolwentom w podejmowaniu decyzji w zakresie prawidłowego procesu zarządzania środowiskiem przyrodniczym z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju. Przedmiot wykładany jest z zastosowaniem nowoczesnych multimedialnych oraz interaktywnych technik informatycznych. Studenci mają dostęp do materiałów edukacyjnych w ramach indywidualnych kont na dedykowanym serwerze w systemie e-learning. System e-learning służy również, jako platforma testowa oraz do interaktywnego kontaktu z wykładowcą.
W ramach zajęć prowadzone są konsultacje w zakresie gromadzenia i udostępniania danych środowiskowych. Główny nacisk merytoryczny, położony jest na konsultacje w zakresie rozumienia procesów środowiskowych mających wpływ na ocenę i waloryzację stanu środowiska. Wiedza ta powinna, pomóc absolwentom w podejmowaniu decyzji w zakresie prawidłowego procesu zarządzania środowiskiem przyrodniczym z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju.
W ramach zajęć prowadzone są konsultacje dla studenta w zakresie gromadzenia i udostępniania danych środowiskowych. Zajęcia mają charakter konsultacji, ale również i zajęć praktycznych w przypadku korzystania z bazy danych na wyposażeniu Zakładu Modelowania i Waloryzacji Środowiska. W zakres konsultacji wchodzi następująca problematyka Podstawowe: Dostępność informacji o środowisku kartograficzne źródła danych (mapy, skale), zdjęcia lotnicze i obrazy satelitarne, źródła danych opisowych, badania terenowe, inwentaryzacja środowiska przyrodniczego jako źródło kompleksowej informacji w procesie zarządzania zasobami w myśl idei zrównoważonego rozwoju.
Zajęcia mają charakter konsultacji, ale również i zajęć praktycznych w przypadku korzystania z bazy danych na wyposażeniu Zakładu Modelowania i Waloryzacji Środowiska. W zakres konsultacji wchodzi następująca problematyka Podstawowe: Dostępność informacji o środowisku kartograficzne źródła danych (mapy, skale), zdjęcia lotnicze i obrazy satelitarne, źródła danych opisowych, badania terenowe, inwentaryzacja środowiska przyrodniczego jako źródło kompleksowej informacji w procesie zarządzania zasobami.
W ramach wykładu przekazywana jest wiedza z przedmiotu Hydrologia. Studenci uczą się analizować zjawiska hydrologiczne z uwzględnieniem podejścia holistycznego do procesów środowiskowych. Główny nacisk merytoryczny, położony jest na studia w zakresie metodyki oceny zasobów hydrologicznych. Szczegółowo poznają zasady obiegu wody, zagrożenia dla istniejących zasobów wody, degradacje chemiczną zasobów wody powierzchniowej oraz podziemnej. Wiedza ta powinna, pomóc absolwentom w podejmowaniu decyzji w zakresie procesu zarządzania zasobami wodnymi z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju. Przedmiot wykładany jest z zastosowaniem nowoczesnych multimedialnych oraz interaktywnych technik informatycznych. Studenci mają dostęp do materiałów edukacyjnych w ramach indywidualnych kont na dedykowanym serwerze w systemie e-learning. System e-learning służy również, jako platforma testowa oraz do interaktywnego kontaktu z wykładowcą.
Podstawowe pojęcia związane z przedmiotem hydrologia. Historia powstania hydrosfery na Ziemi. Właściwości i skład chemiczny wody. Zasoby wodne, hydrosfera i jej właściwości. Procesy hydrologiczne. Obieg wody. Geneza, typologia i uwarunkowania środowiskowe kształtowania się zasobów wód podziemnych. Występowanie, zasilanie, reżim hydrologiczny i klasyfikacja źródeł. Dyspozycyjne i odnawialne zasoby wodne. Retencja wody w zlewni, metody wzbogacania zasobów i ograniczania niedoborów wody. Bilans wodny Ziemi. Bilans wodno-gospodarczy zlewni. Systemy rzeczne: zróżnicowanie sieci wód płynących, stany wody, miary odpływu, ustroje rzeczne, niżówki, wezbrania i powodzie. Charakterystyka odpływu rzecznego. Aspekty hydrogeologiczne bilansu wodnego cieku wodnego. Lądowa część cyklu hydrologicznego. Procesy termiczne i dynamiczne w wodach śródlądowych. Klasyfikacja występowania wód podziemnych. Rola wód podziemnych w bilansie wodnym. Oddziaływania antropogeniczne na stosunki hydrologiczne. Źródła zanieczyszczenia wody (zmiany jakości wód rzecznych, jeziornych, podziemnych, mórz i oceanów). Degradacja wód powierzchniowych i podziemnych – metody przeciwdziałania, samooczyszczanie, rekultywacja. Ochrona zasobów wodnych (wód powierzchniowych, wód podziemnych). Ekonomiczne skutki degradacji hydrosfery. Zasady gospodarki wodnej w zrównoważonym rozwoju ekosystemu. Ochrona zasobów wodnych w rolnictwie. Ekonomiczne skutki degradacji zasobów hydrologicznych. Zarządzanie zasobami wód powierzchniowych i podziemnych. Przydatność wód na potrzeby komunalne i w gospodarce – normy, klasyfikacje użytkowe. Ochrona zasobów wodnych. Hydro-geochemiczne efekty antropopresji. Ekonomiczne skutki degradacji, zarządzanie zasobami wodnymi. Operaty środowiskowe w hydrologii. Monitoring zasobów wodnych.
W ramach wykładu przekazywana jest wiedza z grupy przedmiotów Nauk o Ziemi (Meteorologia z Klimatologią) (wg. OECD) z uwzględnieniem ich mechanizmów i wzajemnych powiązań przyczynowo-skutkowych. Studenci uczą się analizować zjawiska klimatyczne z uwzględnieniem podejścia holistycznego. Główny nacisk merytoryczny, położony jest na studia w zakresie rozumienia procesów klimatycznych, zachodzących w otaczającym środowisku.
Zajęcia z gromadzenia i monitorowania danych o środowisku przyrodniczym realizowane są w formie konwersatorium. Zakres merytoryczny przedmiotów przyrodniczych obejmuje wiedza z grupy przedmiotów Nauk o Ziemi (wg. OECD) z uwzględnieniem ich mechanizmów i wzajemnych powiązań przyczynowo-skutkowych. Studenci uczą się analizować zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym pod kątem możliwości ich monitorowania i zapisu w postaci relacyjnych baz danych do wykorzystania np. przy tworzeniu strategii rozwoju gmin.
Główny nacisk merytoryczny, położony jest na monitoring procesów zachodzących w otaczającym środowisku przyrodniczym. Wiedza ta powinna, pomóc absolwentom w podejmowaniu decyzji w zakresie prawidłowego procesu zarządzania środowiskiem przyrodniczym z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju. Studenci mają dostęp do materiałów edukacyjnych w ramach indywidualnych kont na dedykowanym serwerze w systemie e-learning. System e-learning służy również, jako platforma dyskusyjna do interaktywnego kontaktu z wykładowcą.
W ramach zajęć prowadzone są konsultacje w zakresie gromadzenia i monitoringu danych środowiskowych. Główny nacisk merytoryczny, położony jest na konsultacje w zakresie rozumienia procesów środowiskowych mających wpływ na ocenę i waloryzację stanu środowiska. Wiedza ta powinna, pomóc absolwentom w podejmowaniu decyzji w zakresie prawidłowego procesu zarządzania środowiskiem przyrodniczym z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju.
W ramach wykładu przekazywana jest wiedza z grupy przedmiotów nauk geograficznych pt. Metody wyceny i parametryzacji środowiska przyrodniczego. Główny nacisk merytoryczny, położony jest na studia w zakresie rozumienia procesów środowiskowych mających wpływ na ocenę stanu środowiska.
Wiedza ta powinna, pomóc absolwentom w podejmowaniu decyzji w zakresie prawidłowego procesu zarządzania środowiskiem przyrodniczym z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju.
Podstawowe pojęcia z zakresu nauk o Ziemi. Budowa Ziemi, elementy stratygrafii, podstawowe procesy środowiskowe. Podstawy mineralogii i petrografii. Makroskopowe oznaczanie minerałów, Podstawy petrografii, Skały (magmowe, osadowe, metamorficzne). Czas geologiczny. Podstawy geologii Polski, Struktury geologiczne. Procesy geologiczne i ich rola w powstawaniu skał: zasada aktualizmu geologicznego, wulkanizm, plutonizm, metamorfizm. Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi; egzogeniczne: eoliczne, fluwialne i zachodzące w środowisku morskim, zlodowacenia, wietrzenie, kras. Geomorfologiczna charakterystyka różnych obszarów Polski: typowe formy morfologiczne i ich geneza, rola ewolucji stoku w kształtowaniu rzeźby. Antropogeniczne przekształcenia litosfery. Czynniki glebotwórcze i ich wpływ na powstawanie gleb. Analiza elementów środowiska w procesie waloryzacji, parametryzacji i oceny zasobów środowiska przyrodniczego.
Przykładowe kierunki edukacji realizowane w laboratorium geologiczno-hydrologicznym i GIS
- Umiejętność korzystania z cyfrowych platform systemowych GIS w problematyce nauk o Ziemi (Geologia, Hydrologia itp.).
- Tworzenie modeli macierzy elementów środowiska przyrodniczego i ich zmienności holistycznych.
- Umiejętność stosowania profesjonalnych baz danych do gromadzenia danych przestrzennych oraz parametrów środowiska przyrodniczego (np. skała macierzysta, pH, frakcja granulometryczna, wilgotność itp.).
- Multiple layout options for home pages, portfolio section & blog section
- Umiejętność stosowania specjalistycznych urządzeń analityczno – pomiarowych na przykład do badania parametrów fizycznych i chemicznych wody.
- Umiejętność stosowania mikroskopów polaryzacyjnych w badaniach petrograficznych.
- Umiejętność doboru odpowiednich narzędzi informatycznych do stawianych zadań merytorycznych (np. model bonitacji gleb z uwzględnieniem jej potencjalnej odporności na zanieczyszczenia).
- Studia nad interdyscyplinarnością platform GIS w rozwiązywaniu zadań stojących przed naukami przyrodniczymi.
- Analiza wraz z pozycjonowaniem danych wsadowych w procesie waloryzacji środowiska przyrodniczego.
- Rola systemów IT w szeroko rozumianym procesie monitoringu środowiska.
- Przegląd oraz analiza map geośrodowiskowych.
Wyposażenie laboratorium geologiczno-hydrologicznego i GIS
Wyposażenie laboratorium geologiczno-hydrologicznego i GIS, zostało zrealizowane w ramach projektu „Mazowieckie Centrum Laboratoryjne Nauk Przyrodniczych UKSW źródłem zwiększenia transferu wiedzy ze świata nauki do gospodarki dzięki wzmocnieniu infrastruktury badawczo-rozwojowej”.
Laboratorium geologiczno-hydrologiczne i GIS zostało wyposażone w sprzęt laboratoryjny na potrzeby badań: studialnych, laboratoryjnych oraz terenowych. W badaniach studialnych podstawową rolę pełnią stacje Apple wraz ze specjalistycznym oprogramowaniem bazo-danowym oraz do badań środowiskowych o charakterze geograficznym (GIS). Komputery te wykorzystywane są również w wizualizacji obrazów z mikroskopów polaryzacyjnych firmy ZEISS.
Osobną grupę sprzętową w laboratorium hydrologicznym stanowią urządzenia laboratoryjno-terenowe do badań wybranych parametrów fizycznych i chemicznych wody. Sprzęt został zakupiony w ramach projektu pt. „Mazowieckie Centrum Laboratoryjne Nauk Przyrodniczych UKSW źródłem zwiększenia transferu wiedzy ze świata nauki do gospodarki dzięki wzmocnieniu infrastruktury badawczo-rozwojowej”.

Wybrane publikacje naukowe
Sandner J., 2019, Wybrane problemy w procesie projektowania strategii zrównoważonego rozwoju gmin, Studia Ecologiae et Bioethicae, rok 2019, Studia Ecologiae et Bioethicae, 17, 3: 53-62, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
Sandner J., 2010, Klimat w holistycznej edukacji., Zmiany klimatu a społeczeństwo, red. Leszek Karski, Irena Grochowska, Wydawnictwo C.H. BECK Warszawa 2010, s.77-91.
Sandner J., 2010, Wybrane problemy holistycznej edukacji środowiskowej w świetle idei zrównoważonego rozwoju Studia Ecologiae et Bioethicae, t.8, Wydawnictwo UKSW, Warszawa. s.143-157.
Sandner J., 2010, Wybrane problemy holistycznej edukacji środowiskowej w świetle idei zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2010, s.
Sandner J., 2010, Man and the natural environment in the light of sustainable development, A humanist approach to sustainable development, edited by Zbigniew Łepko & Ryszard F. Sadowski, Wydawnictwo UKSW, Warszawa, s.39-53.
Sandner J., 2009, Wybrane aspekty metodyki badań holistycznej edukacji środowiskowej w świetle idei zrównoważonego rozwoju, Studia Ecologiae et Bioethicae, t.7, Wydawnictwo UKSW, Warszawa. s.183-203.
Sandner J., 2008; Selected epistemological and methodological aspects of the Biosphere concept in pursuit of an empirical research platform for ecophilosophy, Monograph; Holistic Approach to Environment Conservation, Wydawnictwo UKSW, Warszawa, s.77-88.
Sandner J., 2008; Zrównoważony rozwój szansą dla ludzkości; Aspekty epistemologiczne i metodologiczne holistycznej edukacji środowiskowej w świetle idei zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo UKSW, Warszawa, s.205.
Sandner J., 2008, Wybrane aspekty procesów środowiskowych holistycznej edukacji przyrodniczej w świetle idei zrównoważonego rozwoju, Problemy Ekorozwoju, Studia filozoficzno-sozologiczne, PAN Komitet Człowiek i Środowisko, Vol.2, No.2, 2008, Lublin, s.69-80.
Stacja Meteo CEiE na UKSW
Projekt stacja meteo realizowany jest przez Laboratorium geologiczno-hydrologiczne i GIS. Docelowo stacja zostanie wzbogacona o aparaturę monitorującą kolejne parametry powietrza. Dane są aktualizowane i przekazywane online na witryny internetowe oraz monitor TV w budynku nr 24 na Wóycickiego.
Autorskie projekty edukacyjne w zakresie szeroko rozumianej ochrony środowiska
Na stronie laboratorium przedstawiam realizacje internetowe publikowane na EkoForum.eu w zakresie problematyki zrównoważonego rozwoju przyrodniczego oraz edukacji proekologicznej. EkoForum akademicki autorski magazyn opiniotwórczy, zajmujący się szeroko rozumianą problematyką ochrony środowiska oraz zarządzaniem zasobami przyrodniczymi. Motto Magazynu EkoForum to promowanie idei zrównoważonego rozwoju. Mam nadzieję, że inicjatywa powołania Magazynu EkoForum, przyczyni się w procesie kształtowania świadomości proekologicznej nas wszystkich w tym również i polityków. Od naszej świadomości proekologicznej, zależy przecież stan, a zarazem równowaga zasobów środowiska przyrodniczego. Degradacja tego środowiska jest równoznaczna dla ludzkości z nieuchronnym procesem, prowadzącym do samounicestwienia. Bez prawidłowo ukształtowanej świadomości proekologicznej również i polityków, nie ma szansy na wdrażanie idei zrównoważonego rozwoju, które powinny być gwarantem naszej obecnej egzystencji oraz przyszłych pokoleń.
Czwarta edycja Magazynu EkoForum.eu to całkowicie zmieniony layout. Naszym celem przewodnim jest jak najskuteczniej połączyć czystość formy i prostotę przekazu informacji. Przez czystość formy rozumiemy przede wszystkim, możliwość skupienia się internauty nad tekstem. Prostota przekazu, to narzędzia którymi, chcemy to realizować. Publikowane teksty na EkoForum.eu o bardzo różnym charakterze chcemy, aby miały swój niepowtarzalny klimat w odbiorze.
Od Października 2020 nowa edycja zmienionego EkoForum.eu
Na zdjęciu stara edycja zobacz nowe EkoForum.eu
Strefa interaktywna Laboratorium Geologiczno – Hydrologiczne i GIS
Uruchomiona została platforma multimedialno-edukacyjna Laboratorium Geologicznego, Hydrologicznego i GIS. Na platformie prowadzone są wykłady online oraz prezentacje audio z problematyki Nauk o Ziemi dla studentów dziennych i podyplomowych. Platforma została uruchomiona w marcu 2020 w związku z ogłoszeniem pandemii i koniecznością prowadzenia zajęć w trybie zdalnym.
W piątek 29-05-2020 została podjęta decyzja przez kierownika laboratorium dr Jana Sandnera o jej utrzymaniu, jako stały element wspomagający proces edukacji na kierunku ochrona środowiska w CEiE na UKSW w ramach przedmiotów realizowanych w Laboratorium Geologicznym, Hydrologicznym i GIS.
